Nasıl Çalışır? Çalışma Prensipler-4

Elektrikli Araçlar Nasıl Çalışır?

%100 Elektrikli otomobilde içten yanmalı motor bulunmaz. 

Bunun yerine elektrik enerjisini hareket enerjisine dönüştüren bir motor ve rotor olarak adlandırılan dönen parça bulunur. 

Enerjisini bünyesinde barındırdığı bataryadan alan elektrikli araçlar, konvansiyonel otomobillere göre daha basit bir motor yapısına sahiptir. 

Elektrikli araçlar hem yakıt tasarrufuna olanak tanır, hem de çevre dostudur. Bu yüzden kullanımı her geçen gün artmaktadır.

Elektrikli Araç Nedir?

Teknoloji çağının bir sonucu olarak yakıt tasarrufu yapan, petrol tüketmeyen, sessiz ve yüksek verimlilikle çalışan motora sahip araçlar tasarlanmıştır. 

Elektrik araçlar bir rotor vasıtasıyla hareket eder. Elektrik motorunun içinde yer alan ve dönerek hareket halinde olan rotor adlı parça sayesinde elektrikli araç çalışır. Rotor döndükçe elektrik akımı iletilir, elektrik enerjisi hareket enerjisine dönüşür. 

Benzinli araçların aksine elektrikli araçtaki tork gücünün hissedilebilmesi için motorun belirli bir devire uluşmasına ihtiyaç duyulmaz. Motora ek olarak sahip olunan batarya sayesinde elektrikli araç kullanılır.

Elektrikli araçların içerisinde lityum-iyon pillerden oluşan bir batarya mevcuttur. Zaman içerisinde kullanıldıkça verimi düşen bu bataryalar kullanılarak elektrikli aracın sorunsuz bir şekilde 300bin veya 1 Milyon kilometre yol yapabildiği bilinmektedir. 

Pek çok elektrikli araç üreticisi tarafından aracın kullanıldığı ilk 4 yıl içerisinde bataryanın %80’lik kapasitesine garanti verilmektedir. 

Elektrikli araçlar kullanıcıya yakıttan tasarruf etme imkanı sunar. 

İçten yanmalı motoru olan bir aracın tükettiği 1 litrelik benzinin elektrikli araçtaki karşılığı 10 kWh olarak belirlenmiştir. Bir elektrikli araç 100 kilometrelik sürüş mesafesinde yaklaşık olarak 18 kWh ölçüsünde elektrik enerjisi tüketir. Bu da içten yanmalı motor ile karşılaştırıldığında oldukça düşük bir enerji tüketimi anlamına gelmektedir. 

İçten yanmalı motoru olan bir araç için bunun 6 katı daha fazla yakıt harcaması yapıldığı belirlenmiştir.

Elektrikli Aracın Çalışma Prensibi Nedir?

Elektrikli otomobil herhangi bir elektrikli çamaşır makinesinin çalışmasını sağlayan motorla benzer bir düzen içerisinde işlev gösterir. Benzin veya mazotla çalışan klasik otomobillerdeki gibi içten yanmalı motorlardan farklı olarak yüksek verimlilik, aşınmazlık ve çift yönlü çalışma özelliklerine sahiptir. 

Fosil yakıtların kullanıldığı içten yanmalı motorlarda verimlilik oranı oldukça düşüktür. Motorun içerisindeki hareketli parçalar ve diğer aksamlar nedeniyle üretilen enerjinin yaklaşık olarak %35’inden hareket ettirecek güç üretilir. 

Bu da elektrik bir otomobile kıyaslandığında düşük bir oran olarak kabul edilir. İçten yanmalı motorlarda hareket enerjisi üretilirken yüksek ısı, gürültü ve titreşim açığa çıkar. Elektrikli otomobiller ise sessiz bir şekilde çalışır.

Bu özelliklere ek olarak elektrikli araçlarda 2000’e yakın hareketli parça ve debriyaj balatası, vites kutusu, pistonlar, yakıt tankı, egzoz sistemi ve yağ ile su pompası bulunmaz.

İçten yanmalı motorlardan farklı olarak elektrikli otomobillerde yakıt deposu yerine batarya ve pil setleri bulunur. 60 volt enerji ile çalışan elektrikli motora gereken güç, işte bu batarya ile sağlanır.

Herhangi bir elektrik kaynağından şarj edilebilen batarya, aynı zamanda fren sırasında da motorun ihtiyaç duyduğu enerjiyi depolar. Böylece güç, benzin ya da dizel bir yakıtın yanması ile değil, bataryalarda depolanan elektrik enerjisinin motoru beslemesiyle elde edilir. 

Çevre dostu elektrikli arabalarda elbette egzoz da bulunmuyor. Gürültü kirliliği, yüksek karbon salınımı ve devir saati kavramı… Elektrikli arabaların çalışma prensipleri artık tüm bu kavramları dönüştürüyor, yeniliyor.

Elektrikli arabalar yakıt verimliliği, çevre duyarlılığı ve performans anlamında yeni deneyimler sunan bir motor teknolojisiyle çalışıyor.

Çamaşır makinesinden küçük fanlara kadar çoğu elektronik eşyadan aşina olunan bu elektrik motorlar, otomobillerde daha verimli bir çalışma prensibinin parçası olarak ortaya çıkıyor.

Elektrikli Araç Nasıl Şarj Edilir?

Cep telefonlarının şarj edilişine benzer bir şekilde elektrikli araçlar da şarj edilir. Çok daha yüksek güç ve enerji kapasitesi ile. Cep telefonlarında olduğu gibi elektrikli araçlarda da lityum-iyon cinsinden piller kullanılmaktadır. 

Evde alternatif akım veren standart prizler kullanılarak 8-10 saatlik bir zaman dilimi içerisinde elektrikli araç şarj edilebilir. Evdeki elektrik tesisatı tek fazlı ve düşük amperli olduğu için aracın şarj süresi uzundur. 

Evlerden farklı olarak çeşitli konumlara tesis edilen ücretsiz şarj istasyonlarından elde edilen yüksek akım sayesinde çok daha kısa sürede aracın şarj edilmesi sağlanabilir.

Alışveriş merkezleri ve benzin istasyonlarında şarj istasyonlarına rastlamak mümkündür. Söz konusu hızlı şarj istasyonları sayesinde elde edilen doğru akım kullanılarak aracın 30-60 dakika içerisinde şarj olması sağlanır. 30 dakika içerisinde pek çok elektrikli arabanın %80 oranında şarj edildiği bilinmektedir. 

Ancak normal hıza sahip olan bir elektrik akımı kullanılarak da 2 veya 4 saat içerisinde araç tamamen şarj edilebilir.

Bataryası tamamen şarj edilmiş olan bir elektrikli otomobilin kat edeceği mesafe modele göre 200 ile 600 kilometre arasında değişiklik gösterir.

Elektrikli arabaların kısa menzile sahip olduğunu ve tek şarjla ancak şehir içi mesafelerde yol kat edebileceğinizi düşünüyorsanız, yeni nesil bataryalar sizi şaşırtabilir. 

Geliştirilen yazılımlar, güçlendirilen bataryalar sayesinde günümüzde elektrikli bir araba ile yaklaşık 500 kilometreye kadar yolculuk yapabilirsiniz. Elbette bu kilometre değeri aracınızın batarya kapasitesine, hava koşullarına ve sürüş alışkanlıklarınıza göre değişiyor. Örneğin, çok yüksek ya da çok düşük sıcaklıklarda yapılan, aracın ısıtma ve soğutma sistemlerinin kullanıldığı ve yüksek hızda seyredilen yolculuklarda elektrikli arabanızın menzili de kısalacaktır.

Pek çok elektrikli otomobil firması elektrikli aracın bataryasına en az 8 yıl ve en fazla da 15 yıllık garanti süresi verir. 

Arabanın ne sıklıkta kullanıldığına bataryanın yıpranması değişiklik gösterse de 70.000 kilometreden sonra bataryada verim kaybı gözlenmektedir. Bu kayıp 100bin km’de %6 ile %8 arasında düşünülebilir. Yani 80Kws’lik bataryanın 100bin km sonraki kapasitesi %8 oranında kayıp verebilir. Bu oranda, 350km’lik menzile sahip bir aracın 100bin km’lik kullanım sonrası, yaklaşık 320km menzil anlamına gelir. ( Bu oranlar kullanıcının kullanım şekline, kullanıldığı iklim ve yol şartlarına göre de büyük farklılık gösterebilir )

Otomobilinizi evinizdeki bir prizi kullanarak şarj etmeye ne dersiniz? Elektrikli arabalarda bu mümkün. Bu otomobiller farklı yöntemlerle şarj edilebiliyor. Alternatif akım beslemesi kullanılarak yapılan şarj yönteminde, ev tipi bir priz ile otomobilinizi şarj edebilirsiniz. Diğer şarj türlerine göre daha yavaş olsa da bu yöntemle yüksek kaliteli bir batarya, yaklaşık bir gecede tam doluluk oranına ulaşıyor. Ev dışındaki şarj istasyonları ise bu süreyi daha da kısaltıyor. Karma akım ve doğru akım sistemini kullanan bu istasyonlarda hızlı şarj için doğru akım yani DC şarj akımı ünitesini tercih edebilirsiniz. Günümüzde batarya setleri, kullanım sürelerini artıracak AR-GE çalışmaları ile sürekli geliştiriliyor. Gelecekte ise sürücüleri kablosuz şarj sistemleri bekliyor.

Lityum piller tek bir yapı halinde değillerdir. Hücreler halinde oluşmaktadır. Pilin tamamen bitirilmesi bazı hücrelerin yok olmasına neden olabileceğinden bataryanın doluluk oranının % 20 altına düşmeden doldurulması gerekliliği tavsiye edilmektedir.

Bataryanın markasına ve modeline göre değişiklik gösterse de ev tipi priz ile tam şarj ortalama 6 - 8 saat aralığında sürmektedir. Şarj istasyonları aracılığıyla yine marka ve modele göre değişiklik gösterse de ortalama 1 - 2 saatte batarya tam şarj dolmaktadır. Elektrikli araçlarda kullanılan bazı özel teknikler sayesinde kendini şarj edebildikleri durumlar da bulunmaktadır. Bu tekniklerin başında frenleme gelmektedir.

Elektrikli Araçların Bakımı Nasıl Yapılır?

Benzin veya mazotla çalışan arabalara kıyasla elektrikli araçların motor yapısı daha basittir. Elektrikli aracın motorunda daha az hareket eden parça olduğu için onarılması ve dönem dönem bakımının yapılması gereken daha az miktarda parça bulunur. Elektrikli aracın bakımına daha az para harcanır. Aracın kat ettiği mesafeye göre bakıma girmesi gerekir. 

Elektrikli aracın bakımı için yapılanlar şu şekildedir:

• Lastiklerin kontrol edilmesi
• Fren sisteminin elden geçirilmesi
• Elektrikli motorun performansının ölçülmesi
• Bataryaların verimliliğinin ve yıpranma payının tespit edilmesi
• Elektrikli parçaların kontrol edilmesi
• Gerekli olan hallerde bataryanın değiştirilmesi

Elektrikli Araçların Olumlu Yönleri Nelerdir?

Elektrikli araçların sağladığı en önemli yararların başında yakıt tasarrufu gelir. Fosil yakıtlarla çalışan otomobiller nedeniyle doğal kaynaklar tüketilmektedir. 

Elektrik benzin ve mazota kıyasla daha düşük maliyetli bir enerji kaynağıdır. Benzin ve mazotla çalışan araçlarda yüksek vergilendirme mevcutken, elektrikli araçlarda vergi oranları çok düşüktür. ( Yurtdışında %1 gibi vergilendirme mevcutken, ülkemizde malesef ÖTV, KDV, MTV gibi 3 farklı türde vergi alınmaktadır) Fosil yakıtla çalışan motora sahip bir araca kıyasla elektrikli araçlar daha fazla teknolojik donanım ile tasarlanmaktadır. Elektrikli araçlar çevre dostudur, dünyaya daha az karbon salımı gerçekleştirir. (Elektriğin nasıl ve hangi kaynaktan üretildiği önemlidir. Tüm dünyada gelişen trend rüzgar ve solar panel ile desteklenmesidir)

Gerçek bir çevreci ile tanışmaya hazırsanız, yeni nesil elektrikli arabalar performans ve düşük bütçeli kullanımı ile hem şehir içinde hem şehir dışı gezilerinde sizi geleceğe taşımaya hazır. Seri ve sessiz bir kullanım vadeden bu otomobiller, atık gaz salınımını da geçmişte bırakıyor. 

Yenilenebilir bir yaşamın yoldaki temsilcisi elektrikli arabalar ile fosil yakıt kullanan araçlara göre aynı mesafeyi 5-7 kat daha düşük bir harcama ile gidebilirsiniz. 

İçten yanmalı motorlara göre çok daha dayanıklı olan motor ise sadece tek bir hareketli parçadan oluşuyor. Böylece elektrikli otomobiller sürücüsünü bakım, yağ değişimi gibi işlemler için ayrılan süre ve bütçeden de kurtarıyor. 

Doğaya zarar vermeden otomobil kullanma zevkini üst seviyede yaşatan elektrikli arabalar, yenilenebilir enerji kaynaklarının korunmasına ve sera gazı salınım değerlerinin düşürülmesine büyük katkı sağlıyor.

Elektrikli Araçların Olumsuz Yönleri Nelerdir?

Elektrikli araçların tamamen şarj edilmesi için gereken süre yol üstünde 30-60 dakika, evden 8-10 saate kadar varmaktadır. Şarj durumuna göre elektrikli aracın gideceği yol mesafesi değişiklik göstermektedir. Acil durumlarda yetersiz şarj seviyesi kişinin zor durumda kalmasına yol açabilir. Fosil yakıtlarla çalışan araçlara kıyasla elektrikli araçlar daha yüksek fiyatlar karşılığında satılmaktadır. 

Türkiye’de satış ağının ve teknolojik olanakların yetersiz olması sebebiyle elektrikli araçların bakım ve onarımı hususunda sorunlar ortaya çıkmaktadır.

Elektrikli Araba Motorunun Bileşenleri Nelerdir?

Elektrikli araçların çalışma prensibini daha iyi anlamak için motorda yer alan parçaların ne işe yaradığını bilmekte yarar var. Bilindiği gibi elektrikli araba motorunda mekanik parçalar bulunmuyor. Elektromanyetik alan oluşturarak hareket enerjisi elde eden bu tip motorlarda iki ana bileşen bulunuyor: Stator ve rotor.

Stator

Kısaca elektrikli motorun statik ve hareket etmeyen parçası olarak tanımlanan stator, dönen manyetik alan oluşturmakla görevli bir bileşen. Stator çekirdeği, stator çerçevesi ve bobin gibi parçalardan oluşuyor. Yüksek kaliteli silikon çeliklerin lamine edilmesiyle üretilen stator çekirdeği içinden elektrik akımı geçen bobinleri koruma işlevi görüyor. Stator bobinleri ise elektromanyetik alan oluşturmakla görevli binlerce iletken telden oluşuyor.

Rotor

Elektrikli motorun hareketli parçası olan rotor, elektriğin kinetik enerjiye dönüşümünde önemli bir role sahip. Halka şeklindeki stator çekirdeğinin içine yerleştirilen bu parçanın üzerinde iletken çubuklar bulunuyor. Statordaki bobinlerin ürettiği elektromanyetik alan rotorun iletken telleri üzerinden geçerek bu hareketli parçanın dönmesini sağlıyor. 

Rotor döndükçe kendisine bağlı çark ve dişlileri de hareket ettirerek kinetik enerji elde edilmesini sağlıyor.

• İçten yanmalı motorlara göre daha az bileşene sahip olan elektrikli motorlar basit bir çalışma prensibine sahip.
• Elektrikli bir motorun çalışma serüveni bataryada depolanmış enerjinin motora iletilmesiyle başlıyor.
• Bataryadaki doğru akım motora verilmeden önce kontrol ünitesine gönderilerek alternatif akıma dönüştürülüyor.
• Kontrol ünitesinde dönüşüme uğrayan elektrik akımı ilk olarak motorun stator parçasına gönderiliyor.
• Statorun iç duvarlarında bulunan ve iletken tellerden oluşan karşılıklı dizilmiş üç ayrı bobin çifti bulunuyor.
• Karşılıklı dizilmiş bobin çiftlerinden sırayla geçen elektrik akımı üç fazda gerçekleştirilen bir turun ardından elektromanyetik alan oluşturuyor.
• Sabit statorun içinde oluşan elektrik akımı rotor üzerindeki iletken çubuklardan geçerek parçanın dönmesini sağlıyor.
• Rotorun dönmesi, araba dişlilerini hareket ettirerek sürüş için gereken mekanik enerjiyi yaratıyor.

Elektrikli Araçlar Kendini Nasıl Şarj Ediyor?

Dizel ve benzinle çalışan otomobillerde marşa basılması ve diğer elektronik donanımların çalışması için ihtiyaç duyulan enerji akü tarafından sağlanıyor. Gücü azalan akülerin şarj edilmesi ise araç hareket halindeyken mekanik enerjiyi alternatif akıma dönüştüren alternatör tarafından gerçekleştiriliyor. Peki herhangi bir alternatöre sahip olmayan elektrikli araçlarda batarya kendini nasıl şarj ediyor?

Elektrikli araçlarda kinetik enerjinin elektrik enerjisine dönüştürülmesi motor tarafından gerçekleştiriliyor. 

Bataryanın şarj edilmesi ve motorun alternatör işlevi görmesi gaz pedalı serbest bırakıldığında başlıyor. Sürücü gazı bıraktığında stator tarafından oluşturulan manyetik alan duruyor. Bu da rotorun mevcut manyetik alanın tersi yönde daha hızlı dönmesine neden oluyor. Elektrikli araçlarda ayak gazdan çekildiğinde frene basılmışçasına bir yavaşlama hissedilmesi de bundan kaynaklanıyor.

Elektrikli araçlardaki bu enerji dönüşümü kayıpsız gerçekleşmediği için bataryanın sürekli olarak şarj istasyonlarında doldurulması gerekiyor. 

Bazen saatler alan bu sürecin elektrikli otomobilleri dezavantajlı konuma düşürdüğü bir gerçek. Ancak elektrikli araç sınıfının bir diğer üyesi olan hibrit teknolojisiyle bu dezavantaj büyük ölçüde ortadan kaldırılmış durumda. Çünkü hibrit otomobiller harici olarak şarj edilmeye ihtiyaç duymayan bir elektrik motoruyla çalışıyor. Benzinli motorla birlikte uyum halinde çalışan elektrikli motor sürüş sırasında kendi kendini şarj edebiliyor.

Elektrikli Arabalar Hakkında Bilinmesi Gerekenler

100 sene öncesinde ilk tasarlanan otomobiller elektrikle çalışacak şekilde tasarlanmış ve hayata geçirilmeye çalışılmış olsa da batarya teknolojisinin gelişmemiş olması nedeniyle rafa kaldırılmıştır. Son yıllarda ise yer kürenin olması gerektiğinden daha fazla ısınmaya başlamasının fark edilmesi ile yaptığımız çevre kirliliklerinin önüne geçebilmek adına farklı çalışmalar yürütülmeye başlandı.

Otomobillerin olması gereken emisyon oranlarının yayınlanması da bu döneme denk gelmektedir. İlerleyen yıllarda fosil yakıtla çalışan araçlardan çok daha fazla elektrikli otomobiller olacağı düşünülmektedir.

• Elektrikli araçların birbiri arasında da farklı çalışma prensipleri bulunmaktadır. Motorları genellikle rotorlu olarak tercih edilmektedir. 

• Elektrik motoru içerisinde dönen parça rotor olarak tanımlanabilir. Rotor ve sabit alan arasındaki elektrik iletimi elektrik enerjisinin mekanik enerjiye dönüşmesini sağlamaktadır.

Şarj İstasyonları Nerelerde Var?

Son yıllarda elektrikli otomobillerin yaygınlaşmasına paralel olarak şarj istasyonları sayılarında da artış gözlenmektedir. Evde şarj edebileceğini, şarj istasyonlarına ihtiyacın olmayacağını düşünüyorsan yanılıyorsun. Uzun bir yola çıkmak istediğinde veya acil bir durumda mutlaka şarj istasyonlarına yolun düşecektir.

İstanbul gibi büyük şehirlerde neredeyse tüm alışveriş merkezlerinde şarj istasyonları bulunmaktadır. Akıllı cep telefonları ve araçlardaki navigasyon özellikleri sayesinde de bulunduğunuz noktaya en yakın şarj istasyonuna kolay bir şekilde gidebilirsiniz.

Rejeneratif Fren Nedir ?

Rejeneratif kelime anlamı olarak harcananın geri kazanılması durumunu ifade etmektedir. Harcanan tüm enerjinin geri kazanılması mümkün olmasa da büyük bir çoğunluğunun geri kazanıldığından bahsetmek yanlış olmayacaktır. Rejeneratif frenler elektrikli otomobiller ile hayatımıza girmiştir.

Bataryanın şarj edilmesi haricinde hareket ile de bataryanın doldurulması sağlanmaktadır. Rejeneratif fren sistemi ile gazdan ayağınızı çekmeniz sonrasında araç yavaşlamaya başlamasının yanında bataryanın şarj edilmesi de mümkün olmaktadır.

Elektrikli arabalar temel olarak 4 prensipte çalışır.

· Hybrid Sistemli (Melez)

· Şarj Edilebilir Özellikli Hybrid Sistem (Plug-in Hybrid)

· Menzil Arttırıcılı Sistem (Range Extender)

· Tam Elektrikli Sistem Hybrid Sistemli (Melez)

Adından da anladığımız üzere bu melez sistem hem içten yanmalı motor hem de elektrikli sistem olarak 2 motor kullanır. Bu sistemde elektrikli sistem diğer motora yardımcı olur. Bu elektrikli araba tipinde motoru şarj etmekte olan bir donanım ve bu donanıma enerji sağlayan priz üzerinden şarj olan piller vardır. Bu sisteme ek olarak araç fren durumunda oluşan kinetik enerjiyi pillere gönderir. Birlikte çalışan 2 motor aracın çekişine yardımcı olur .

Belirli bir hıza kadar elektrikli motorlar çekiş görevini yürütür. Belirli hızın sonrasında içten yanmalı motor devreye girer. Belirli hızdan itibaren yakıt tüketiminde büyük artış olur. TOYOTA bu sistemin mucididir. Toyatanın Prius modelini hybrid arabaya örnek gösterebiliriz.

Şarj Edilebilir Özellikli Hybrid Sistem (Plug-in Hybrid)

Bu otomobillerde çalışma sistemi hybrid sistemle aynıdır. Fakat daha büyük piller kullanılır. Bu sistemde aracı prize takarak şarj edebilirsiniz. Tıpkı hybrid sistemdeki gibi fren sırasında kinetik enerjiyle de şarj olma özelliğine sahiptir. Hybrid’ten farkı ise belirli şartlarda içten yanmalı motorun elektrikli sisteme yardımcı olmasıdır. Yani bu sistemde baskın olan elektirikli motordur. BMW markasının bu tipte araçları vardır. Bknz X5-i8. Ayrıca Volvo XC90 T8 modeli de popüler Şarj Edilebilir Özellikli Hybrid Sistem (Plug-in Hybrid) araçlardan biridir.

Menzil Arttırıcılı Sistem (Range Extender)

Tıpkı diğer sistemler de olduğu gibi Menzil Arttırıcı sistemlerde de elektrikli ve içten yanmalı motor sistemi vardır. Fakat içten yanmalı motor bu sistemde aracın çekişine etki etmez. Aracın çekişini sağlayan elektrikli motorun gücüdür. İçten yanmalı motor şarj etme işleminde devreye girer. Bu araçlar da frenlemede ortaya çıkan kinetik enerjiyi sarj olarak kullanır. Opel Ampera bu sistemle çalışan araçlardır.

Tam Elektrikli Sistem

Bu sistemde sadece 60 volt enerji ile çalışan bir elektrik motoru bulunur. Ve bu motora enerji sağlayan bataryayı prize takarak şarj edebilirsiniz. Batarya süreleri kısadır ama bu konuda neredeyse tüm üretici firmalar çalışmalar yapmaktadır. Frenleme sonrası kinetik enerjinin kullanılması bu sistemde de kullanılır. BMW’nin i3 modeli bu sisteme verebileceğimiz en iyi örnektir.

Elektrikli araç üreticilerinin başında gelen Tesla, Renault, Kia, BMW, Jaguar gibi markalar bu segmente yoğunlaşmış durumda. İleride de fosil yakıtların yarattığı çevre kirliliğinden ötürü elektrikli araçların hayatımızda yerini alması çok olası. Şimdiden Avrupa’da fosil yakıtla çalışan araç sayısında azalmalar başlamıştır.

Yedek Şarj: Aksesuar elektriğini temin eder.

Dahili Şarj: AC/DC dönüşümü sağlar.

Şanzıman: Elektrikli cer motorundaki gücü lastiklere aktarır.

Şarj Ünitesi: Batarya kitini şarj etmek için kullanılan şarj girişi.

Çekiş Gücü Batarya Takımı: Cer motorunun ihtiyacı olan şarjı depolar.

Termik Sistem (Soğutucu): Aracın tüm aksamlarının sorunsuz çalışması için gerekli olan sıcaklığı sağlar.

DC/DC Konverter: Araç aksesuarlarının verimli bir şekilde çalışması için çekiş gücü bataryasından gelen yüksek voltajı düşük voltaja dönüştürür ve yedek pili şarj eder.

Güç Elektroniği Kontrolörü: Elektrik enerjisi akışını, hızını ve üretilen torku belirler.

Elektrikli Cer Motoru: Batarya takımından aldığı gücü lastiklere verir.

Her geçen gün kullanım alanı daha da genişleyerek daha çok insan tarafından tercih edilen ve hayatın her alanında kendine hatırı sayılır bir yer edinmeyi başarmış olan elektrikli araba modelleri, hem profesyonel tasarımı hem de muhteşem iç ve dış dizaynı sayesinde görenleri adeta kendine hayran bırakıyor. Sahip olduğu detaylar ile göze hitap etmeyi başaran ve herkesin sahip olmak isteyeceği türden araçlar olan bu üretimler son derece gelişmiş teknolojiler kullanılarak üretilmiştir.

Aynı zamanda çalışırken gürültü kirliliği oluşturmaması, çok büyük ölçüde enerji tasarrufu sağlayarak gelecek nesillere daha sağlıklı bir dünya bırakmaya yardımcı olması, kilometre başına düşen maliyet oranının diğer arabalara göre çok daha düşük olması ve sahip olduğu yüksek konforu da elektrikli arabaların satış oranlarını artıran başlıca etmenler arasında sayılabilir. 

Her aracın olduğu gibi elektrikli araba modellerinin de belirli bir çalışma sistemi bulunmaktadır. Bu çalışma sistemleri sayesinde araçlar belirli bir düzen içerisinde çalışmakta ve böylelikle araçta düzensizlikten kaynaklanabilecek arızaların önüne geçilmektedir.

Sonsöz

Elektrikli araçlara doğru geçiş günden güne artmaktadır. Özellikle özel şirketlerde fosil yakıtlı araçları daha az talep eder oldu. Bazı şirket araçları artık tam elektrikli olarak alınmaktadır. 

Rus-Ukrayna savaşıyla artan petrol fiyatları artık kabul edilebilir seviyeleri geçmiştir. Bu da akaryakıt fiyatlarına yansımaktadır. İnsanlar artık daha ekonomik olduğu için elektrikli araçlara yöneleceklerdir. Tek handikap batarya teknolojisi ve şarj istasyonlarıdır. Bu konuda daha radikal adımlar atılır ve bu yönde gelişmeler sağlanırsa elektrikli araçların geleceği çok parlak.

Daha hızlı şarj için DC Şarj istasyonlarının kurulumu elzemdir. 30 dk' llık bir şarj bile uzunken bu süre daha da aşağılara çekilmesi için gerekli teknolojik çalışmalar da yapılmalıdır.

Kaynaklar

https://yenielektrikliaraba.com/elektrikli-araba-calisma-prensibi/

https://www.benzinlitre.com/turkiye/blog/detay/elektrikli-araba-nasil-calisir-

https://bilmisler.com/elektrikli-araba-otomobiller-nasil-sarj-edilir-nasil-calisir

https://www.lexus.com.tr/discover-lexus/lexus-otomobilleri-hakkinda-hersey/elektrikli-arabalar-hakkinda-bilmeniz-gerekenler?lexReferrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F

https://www.tehad.org/2021/04/27/elektrikli-otomobil-ve-calisma-prensibi/#:~:text=Elektrik%20ara%C3%A7lar%20bir%20rotor%20vas%C4%B1tas%C4%B1yla,elektrik%20enerjisi%20hareket%20enerjisine%20d%C3%B6n%C3%BC%C5%9F%C3%BCr.